Sprawozdanie z zebrania Zarządu Polskiego Towarzystwa Teologicznego (3 paździenika 2023)
Trzecie statutowe zebranie zarządu Polskiego Towarzystwa Teologicznego w roku sprawozdawczym 2023 odbyło się 3 października o godz. 16:00 w formie online za pośrednictwem platformy TEAMS.
Pierwszym punktem zebrania był wykład ks. dr Macieja Radeja: Status moralny nowych przedłużeń człowieka – specyficzne wyzwania Sztucznej Inteligencji (AI). Jak zauważył prelegent, współczesne zastosowanie sztucznej inteligencji choć stanowi nieocenioną pomoc w wielu sektorach ludzkiego życia to równocześnie może ono stanowić także i zagrożenie. Wyzwaniem AI w relacji do człowieka staje się negocjowanie jego własnego obrazu, który wpływa na tożsamość osoby. Jest to poszukiwanie odpowiedzi na pytanie kim jesteśmy w relacjach z innymi ludźmi, a także urządzeniami? Badania pokazują, że w wyniku toczących się negocjacji, wiele osób postrzega siebie przez pryzmat podpowiedzi otrzymywanych przez AI. Umiejscowienie człowieka „w rozgardiaszu codziennego życia”, obrazuje teatr, w którym ludzie tylko odgrywają rolę człowieka. Zredukowanie człowieka do funkcji i pełnionej roli, przez sugestywne podpowiadanie AI, co należy robić, stawia człowieka w roli podporządkowanej. Sztuczna Inteligencja spełniając rolę suflera, podpowiada i kieruje naszym życiem. Wyzwaniem moralnym staje się problem sugestii podprogowej, która może prowadzić do zaślepienia. Poleganie wyłącznie na gotowych podpowiedziach i informacjach (np. Czat GPT4), przyczynia się do niewłaściwych postaw cedowania działań na innych. Wyzwaniem moralnym sztucznej inteligencji, staje się opracowanie algorytmów wzmacniających proces poznawczy człowieka. Poszerzenie zdolności poznawczych powinno więcej oznaczać niż satysfakcja. Maszyny szukają dla nas odpowiedzi satysfakcjonującej i podają ją nawet jeśli jest błędna. Człowiek zaś szuka odpowiedzi prawdziwej, a nie zadowalającej. AI nie bierze pod uwagę wszystkich czynników, które są konieczne do czynu moralnego. Kwestie moralne ogrywają kluczową rolę dla rozwoju potencjału i przekształcania naszej teraźniejszości. Maszyny są jedynie przedłużeniem człowieka, dlatego nie posiadają samoistnego statusu moralnego. Odpowiedzialność etyczna jest pierwszą zasadą wszelkich odkryć i konstrukcji. Przyszłość człowieka jest w jego kodeksie wartości. Dlatego przywołując starą zasadę wypracowaną przez tradycję chrześcijańską: Serva ordinem et ordo servabit te (zachowaj porządek, a porządek cię zachowa) warto zaapelować: zachowajmy prawo, a wówczas prawo zachowa nas – skonstatował prelegent.
W kolejnym punkcie programu ks. Prezes przekazał informację o zatwierdzeniu Zarządu PTT na lata 2023–2026 przez Konferencję Episkopatu Polski i potwierdzenie tego faktu przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych.
Relację z II debaty jubileuszowej we Włocławku która odbyła się 24 maja 2023 r. zatytułowanej: „Pandemia covid-19. Wiara, Kościół, Teologia” przekazał ks. prof. L. Król. Dotyczyła ona funkcjonowania społeczeństwa polskiego dotkniętego pandemią, działania Kościoła w kryzysowej sytuacji. Panel dyskusyjny prowadził ks. prof. Paweł Bortkiewicz a dysputantami byli: dr hab. Remigiusz Ciesielski z Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz ks. prof. dr hab. Andrzej Muszala z Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie.
Zaproszenie na III debatę jubileuszową poświęconą sztuce sakralnej pt. Sztuka w doświadczeniu wiary, która będzie miała miejsce w kolegiacie św. Anny w Krakowie (16 XI 2023, godz. 15.00-18.00) przekazał prof. T. Węcławowicz. Dyskusję panelową poprzedzą tematyczne referaty wprowadzające: Jerzy Nowosielski – sztuka wiary i wiara sztuki – bp prof. dr hab. Michał Janocha; Źródło dzieła sztuki – s. Natanaela Błażejczyk CSSF; Granice ingerencji konserwatorskiej w dziełach sztuki sakralnej – prof. dr hab. Grażyna Korpal; Myśl teologiczna w ekspozycji muzeum diecezjalnego – ks. prof. dr hab. Piotr Maniurka.
Przygotowania do centralnych uroczystości stulecia PTT zaplanowane na 22 lutego 2024 zreferował ks. prezes Kazimierz Panuś. Zaplanowana została konferencja poświęcona roli PTT dla Kościoła, teologii, kultury, która będzie miała na celu ukazać dokonania historyczne PTT w tym stuleciu i przerzucić most ku przyszłości. W trakcie realizacji jest pamiątkowy medal. Problem stanowi wydanie znaczka pocztowego ze względu na duże koszty jego emisji. Prosi się także o przygotowanie biogramów do księgi pamiątkowej wybitnych członków PTT oraz kierowników sekcji. W księdze pamiątkowej umieszczone zostaną także relacje z debat. Jubileuszowy artykuł informujący o stuleciu PTT w języku angielskim pt. One Hundred Years of the Polish Theological Society zostanie zamieszczony w „The Person and the Challenges” nr 1 (2024). Abp Marek Jędraszewski listem z dnia 26.09.2023, potwierdził objęcie centralnych uroczystości stulecia PTT honorowym patronatem i przewodniczenie celebrze Mszy św. przy konfesji św. Jana z Kęt – 22 II 2024, g. 18.00.
Aktualne problemy Wydawnictwa UNUM i „Ruchu Biblijnego i Liturgicznego” (który podniesiony został do 40 punktów w ministerialnej klasyfikacji) zreferował dyr. Sebastian Wojnowski. Na stanowisko sekretarza RBL została powołana dr. Anna Wajda. Zmówienia wydawnicze są realizowane na bieżąco.
Prezentując działalność sekcji i oddziałów terenowych ks. L Król poinformował o wydaniu 25 tomu „Studiów Włocławskich” z okazji 900-lecia diecezji włocławskiej i peregrynacji obrazu MB częstochowskiej. Z racji tych uroczystości 14 października 2023 r. będzie także miał miejsce wykład otwarty zatytułowany: Diecezja włocławska – powstanie i jej etapy organizacyjne, który wygłosi ks. dr Henryk Witczak. W pierwszym tygodniu grudnia z okazji 80 rocznicy śmierci w Dachau planowany jest wykład otwarty: „Błogosławiony biskup Michał Kozal”. Wygłosi go ks. dr Antonii Ponimski.
Prof. Tomasz Węcławowicz podzielił się także relacjami z badań drzwi gnieźnieńskich, które zaproponowali i w tym roku wykonali austriaccy historycy sztuki.
W poczet członków nowych członków zostali przyjęci: ks. dr Michał Kania (rektor WSD w Krakowie, ks. dr Piotr Góra (sekretarz bp Romana Pindla), ks. dr Krzysztof Porosło (adiunkt Wydziału Teologicznego UPJPII w Krakowie), pośmiertnie – prof. zw. Krzysztof Pilarczyk – zm. 30 VII (Instytut Religioznawstwa Uniwersytetu Jagiellońskiego).
Brak wolnych wniosków.
Zebranie zakończono modlitwą w intencji zmarłych członków PTT.
ks. dr hab. Witold Ostafiński, prof. UPJPII
sekretarz Polskiego Towarzystwa Teologicznego